Historia nieoczywista. Polska wojna, której nie znamy

II wojna światowa to temat rzeka. Wydaje się, że powiedziano już o niej wszystko – tymczasem najnowsza publikacja Polskie sekrety i tajemnice II wojny światowej, której autorem jest Krzysztof Drozdowski udowadnia, że to wciąż obszar pełen białych plam, niedopowiedzeń i tematów tabu. To książka, która pokazuje polskie doświadczenie wojny z zupełnie innej, zaskakującej perspektywy.

Autor, którego styl łączy rzetelność badawczą z talentem narracyjnym, przedstawia 33 historie – niektóre zupełnie nieznane, inne przykurzone i przemilczane, jeszcze inne dobrze znane, lecz opowiedziane na nowo, w świetle najnowszych ustaleń. To nie jest alternatywna historia ani zbiór sensacyjnych teorii. To raczej próba rekonstrukcji wojennej rzeczywistości w całej jej złożoności – z dala od schematycznego myślenia o czerni i bieli, heroizmie i zdradzie, lojalności i kolaboracji.

Zamach na Rudolfa Hessa, próby likwidacji Adolfa Hitlera, działalność polskich inżynierów nad tajnymi technologiami, akcje szpiegowskie w Afryce Północnej, ucieczki z Auschwitz, niejasne losy wywiadowców, dramatyczne dylematy etyczne – wszystko to znajdziemy w tej książce, podane w sposób atrakcyjny dla czytelnika, ale bez rezygnacji z faktograficznej precyzji.

Między mitem a prawdą

Jedną z największych zalet publikacji jest jej zdolność do balansowania między legendą a dokumentem. Czy istniał czołg 10 TP? Czy to prawda, że w Bydgoszczy doszło do tzw. „krwawej niedzieli”? Czy generał Władysław Langer, osławiony szef Oddziału II, rzeczywiście mógł być podwójnym agentem? Autor nie szuka taniej sensacji, ale zadaje trudne pytania i konsekwentnie dąży do ich wyjaśnienia.

Wartością dodaną książki jest umiejętność wpisania wydarzeń lokalnych w szerszy kontekst międzynarodowy. Czytając o operacji przechwycenia niemieckich rakiet V-2 czy działalności Mieczysława Słowikowskiego („Rygora”), zyskujemy świadomość, jak ogromny wkład – często niewidoczny – wniosła Polska w zwycięstwo aliantów.

Dla kogo jest ta książka?

To lektura dla tych, którzy nie boją się złożoności. Dla czytelników, którzy oczekują od książki historycznej czegoś więcej niż kalendarium bitew i biogramów dowódców. To propozycja dla tych, którzy rozumieją, że historia Polski – szczególnie w czasie II wojny światowej – to także historia decyzji podejmowanych w warunkach ekstremalnych, często bez dobrych rozwiązań.

Książka Polskie sekrety i tajemnice II wojny światowej może być nie tylko fascynującą przygodą czytelniczą, ale także punktem wyjścia do głębszej refleksji nad tym, jak mówimy o wojnie, jakich tematów unikamy i czego uczymy się – lub nie uczymy – z przeszłości.

Historia to nie tylko to, co zostało zapisane. Czasem to także to, co zepchnięto na margines. Ta książka przywraca głos tym epizodom, które z różnych powodów nie trafiły na pomniki.