Przekazujemy informację na temat powstania pierwszego w Polsce Wojewódzkiego Programu Rozwoju Czytelnictwa. Zaprezentowała go Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie podczas obrad Koalicji "CzytającaPolska". Warmińsko-mazurskie stało się liderem holistycznego podejścia do czytania, jako narzędzia budowania kapitału społecznego i rozwoju regionalnego.

2-3 kwietnia b. r. w Olsztynie odbyły się obrady Koalicji „Czytająca Polska”, w trakcie których Wojewódzka Biblioteka Publiczna zaprezentowała pierwszy w Polsce Wojewódzki Program Rozwoju Czytelnictwa, który realizuje na zlecenie marszałka województwa warmińsko-mazurskiego Marcina Kuchcińskiego i w partnerstwie z Fundacją Powszechnego Czytania.

Program zakłada przede wszystkim wyjście poza strefę komfortu. Wychodzimy szerzej: od wspierania czytających wybijamy się do budowania skutecznych mechanizmów zapraszających ludzi nieczytających do kultury książki. Będziemy współpracowali z lekarzami, nauczycielami, ośrodkami pomocy społecznej oraz biznesem. Wszystkie te elementy są ważne – podkreśliła Anita Romulewicz, koordynatorka Wojewódzkiego Programu Rozwoju Czytelnictwa.

Jako biblioteka wojewódzka odpowiadamy za czytelnictwo w całym regionie. Upowszechnianie czytania jest jednym z naszych podstawowych obowiązków statutowych. Postanowiliśmy w tej materii nie wyważać przysłowiowych otwartych drzwi; przygotowaliśmy w oparciu o publikacje Fundacji Powszechnego Czytania oraz we współpracy z jej przedstawicielami, ambitną strategię realizacji celów zrównoważonego rozwoju przez inwestycję w czytanie i teraz – dzięki przychylności Marszałka – zaczynamy ją realizować. To niesamowita przygoda – powiedziała Adrianna Walendziak, dyrektorka Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie.

- Promujemy czytanie, zacznijmy zatem od cytatu – „Kto czyta książki, żyje podwójnie” – to Umberto Eco – mówi marszałek Marcin Kuchciński. Z wielkim entuzjazmem dołączyłem do Wojewódzkiego Programu Rozwoju Czytelnictwa, bo też jako samorząd województwa mamy się czym pochwalić. Mamy nasze biblioteki wojewódzkie, wspieramy pracę czytelni powiatowych, drzwi do tych instytucji są szeroko otwarte i zachęcam wszystkich, by z tego korzystali. Cieszę się, że w programie „Czytająca Polska” uczestniczą nie tylko biblioteki, instytucje oświaty i kultury, ale także liczne samorządy, fundacje, stowarzyszenia, a nawet firmy. To przyniesie korzyści nam wszystkim.

Dwudniowe warsztaty w Olsztynie były już ósmym spotkaniem nieformalnej sieci organizacji z całej Polski działającej pod nazwą „Czytająca Polska” i pracującej wspólnie nad skutecznymi strategiami upowszechnienia czytania. Prace toczą się wokół kilku tematów. Jednym z nich jest strategią dla czytania, z którego wnioski uczestnicy przedstawiają odpowiednim ministerstwom.

Drugim jest definiowanie modelowej „gminy czytającej”. Są już pierwsze rezultaty. W marcu 2024 roku została podpisana Deklaracja zabrzańska [LINK: https://www.fpc.org.pl/warsztaty-koalicji-czytajaca-polska-zabrze-liderem/], w której Zabrze jako pierwsze miasto w Polsce zobowiązało się do kompleksowej pracy na rzecz czytelnictwa: we wszystkich wydziałach miasta, z uwzględnieniem szkoleń i warsztatów czytelniczych dla pracowników urzędu.

Trzeci temat, to czytanie w edukacji. Refleksje przedstawicieli koalicji wokół zmiany funkcjonowania książki w szkole opublikowane zostały w broszurze „Czytająca szkoła” i stały się zaczynem do rozmów i wspólnych seminariów z Instytutem Badań Edukacyjnych i Ministerstwem Edukacji.

Kolejne dwa tematy to opracowanie metodologii zaproszenia biznesu do inwestowania w czytanie oraz budowanie sieci Koalicji „Czytająca Polska”, która docierałaby skutecznie z przekazem do wszystkich regionów.

Cieszymy się ogromnie ze współpracy z warmińsko-mazurskim. To kolejny przykład świetnej klasy przywództwa służby rozumiejącego potrzebę inwestowania w fundamenty rozwoju. Bo inwestycja w czytanie jest tym właśnie – budowaniem fundamentów, na których wyrośnie edukacja i możliwości zawodowe, krytyczne myślenie i odporność na manipulacje, włączenie społeczne, sprawczość i przedsiębiorczość. Imponują nam nieustannie kolejni samorządowcy dostrzegający ten nieskończony potencjał czytania i decydujący się na zainwestowanie w niego – podsumowała Maria Deskur, prezes zarządu Fundacji Powszechnego Czytania.

Narodowe Centrum Kultury od kilku lat aktywnie uczestniczy w pracach koalicji „Czytająca Polska”, które są dla nas wielką inspiracją przy realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0, w tym jego komunikacji. Dostrzegamy ogromną wartość tej partnerskiej współpracy z organizacjami pozarządowymi, ale też z samorządami i biznesem. Wielość i różnorodność naszych perspektyw uczy nas wszystkich dostrzegania szerokiego spektrum potrzeb i oczekiwań innych interesariuszy, co przekłada się na lepsze wzajemne zrozumienie i współpracę, które na koniec budują naszą wspólną większą skuteczność w działaniu. To świetne doświadczenie- skonkludował Michał Rydzewski, wicedyrektor Narodowego Centrum Kultury.

W pracach koalicji „Czytająca Polska” biorą udział przedstawiciele licznych organizacji:

Instytucje: Biblioteka Narodowa, Narodowe Centrum Kultury, Instytut Książki, Ministerstwo Edukacji Narodowej – operatorzy Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0, Gdyńskie Centrum Kultury, Wrocławski Dom Literatury, Krakowskie Biuro Festiwalowe, Goyki 3 Art Inkubator;

Samorządy i organizacje samorządowe: Gdańsk, Kraków, Lublin, Poznań, Strumień, Warszawa, Wrocław, Zabrze, Zakopane, Unia Metropolii Polskich, Rozczytana aglomeracja;

Wojewódzkie i Miejskie Biblioteki Publiczne: WBPiCAK Poznań, WBP Olsztyn, MBP Zabrze, MBP Wrocław, MBP Choszczno, MBP Dąbrowa Górnicza; MBP Zakopane, MBP Wisła;

Biznes: Wydawnictwo Mamania, Wydawnictwo Nowa Era, Księgarnia Mamy To, Legimi, Lubimyczytac.pl, OSDW Azymut, Międzynarodowe Targi Poznańskie, AstraZeneca, Wydawnictwo Poznańskie;

Fundacje i Stowarzyszenia: Fundacja Powszechnego Czytania, Fundacja CzasDzieci, Fundacja Edico, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Festiwal Stolica Języka Polskiego, Szkoła Edukacji UW i PAFW, Polska Izba Książki, Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, Fundacja Dom Książki;

Jednostki systemu oświaty: Regionalny Ośrodek Metodyczno-Edukacyjny Metis, Psychologia Edukacyjna, Szkoła Podstawowa nr 33 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stanisława Ligonia w Katowicach, Liceum ogólnokształcące nr VII we Wrocławiu, Ośrodek Rozwoju Edukacji;

Prace „Czytającej Polski” koordynują: Fundacja Powszechnego Czytania, Biuro Prezydenta ds. Kultury Miasta Gdańsk, Polska Izba Książki, Wrocławski Dom Literatury / Wrocław Miasto Literatury UNESCO i KBF i Instytut Książki.

Foto: Małgorzata Kłos, Czytająca Polska