W niedzielę 19 listopada poznaliśmy laureatów Nagrody im. Ferdynanda Wspaniałego za najlepszą książkę dziecięcą roku. Uroczysta Gala towarzyszyła 10. edycji Festiwalu Literatury dla Dzieci w Krakowie. Wybierała nie tylko kapituła, ale także po raz kolejny młodzi czytelnicy i czytelniczki uczestniczący w Festiwalu!

Laureaci Nagrody im. Ferdynanda Wspaniałego:

Laureatką Nagrody im. Ferdynanda Wspaniałego okazała się być książka „Antosia w bezkresie” autorstwa Marcina Szczygielskiego (Instytut Wydawniczy Latarnik). Nagroda Publiczności w tym roku powędrowała w ręce Cezarego Harasimowicza i Marty Kurczewskiej za książkę „Tygrys” (Wydawnictwo Agora dla Dzieci). Charakterystyczna statuetka z psem z popularnych opowiadań Ludwika Jerzego Kerna została wręczona po raz ósmy.

O nagrodzonych książkach

Marcin Szczygielski to pisarz, dramaturg i grafik, autor popularnych książek dla dorosłych i wielokrotnie nagradzanych powieści dla dzieci i młodzieży. W „Antosi w bezkresie” autor kojarzony jak dotąd przede wszystkim z konwencją baśni i fantasy opowiada z perspektywy jednej dziewczynki o dramacie polskich dzieci pozbawionych domu i deportowanych do Kazachstanu i na Syberię podczas II wojny światowej. Powieść przybliża czytelnikom i czytelniczkom trudne wydarzenia z XX-wiecznej historii Polski; przede wszystkim jest jednak brawurowo napisaną, wciągającą historią o rodzącej się na przekór wszystkiemu sile ducha.

„Tygrys” Cezarego Harasimowicza, popularnego scenarzysty, dramaturga i powieściopisarza to niezwykła opowieść o nielegalnym transporcie tygrysów i bohaterskiej postawie dyrektorki zoo w Poznaniu, która ruszyła zwierzętom na ratunek. Książka została zainspirowana prawdziwymi wydarzeniami z 2019 roku. Niezwykłe ilustracje do książki przygotowała Marta Kurczewska.

Nagroda im. Ferdynanda Wspaniałego – nominowane książki

Kapituła nominowała do tegorocznej Nagrody im. Ferdynanda Wspaniałego pięć książek:

• „Antosia w bezkresie”, tekst: Marcin Szczygielski, Instytut Wydawniczy Latarnik
• „Kocie ścieżki. Skandynawia i Finlandia”, tekst i ilustracje: Jolanta Jaworska, wydawnictwo Mamania
• „Przyjaciel północy”, tekst: Ilona Wiśniewska, ilustracje: Mariusz Andryszczyk, wydawnictwo Agora dla Dzieci
• „Tygrys”, tekst: Cezary Harasimowicz, ilustracje: Marta Kurczewska, wydawnictwo Agora dla Dzieci
• „Zasada trójek”, Tomasz Spell, Kultura Gniewu

Laudacja Joanny Olech, członkini jury, pisarki i krytyczki literackiej

Po czym poznać książkę najlepszą? Po tym, że jest NIEODKŁADALSKA.

Raz otwarta, trzyma nas na uwięzi od pierwszej, do ostatniej strony.

Zupa stygnie, lekcje nieodrobione, śmieci wysypują się z kosza, pies domaga się spaceru…. A my czytamy i mamroczemy pod nosem: – Nie pali się, już kończę…Jeszcze jeden rozdzialik…góra dwa.

Nieszczęśni, którzy nigdy nie doświadczyli tego czytelniczego zauroczenia lekturą!

Utonąć w książce, to tyle, co podróżować w czasie i przestrzeni, roztopić się w ciele i kostiumie bohatera, doświadczać niemożliwego. Choć na to nie wyglądam, bywam wilkołakiem, szpiegiem, smokiem, a nawet dziewięcioletnią dziewczynką. Fruwam, rozpalam ogień krzemieniem, jem kocią karmę i rymuję jak Noblistka. A wszystko to krecia robota pisarzy (i pisarek) najlepiej władających piórem.

Rok temu wpadła mi w ręce powieść „nieodkładalska”. Wbrew przestrodze „nie sądź książki po okładce” spodobała mi się z urody i zyskała parę punktów na wejściu. A potem było już tylko lepiej – fabuła uruchomiła śrubki i przekładnię wehikułu czasu, wskazówki zegara oszalały i ruszyły wstecz, aby zatrzymać się na odległej godzinie w roku 1940. Na czas lektury stałam się osamotnioną na skutek wojny dziewczynką – najpierw lekkomyślną i naiwną, z lalką w objęciach, z czasem bystrą i zuchwałą, w zderzeniu z bezlitosną rzeczywistością.

Książka, o której mówię, jest przystępną i arcyciekawą lekcją historii najnowszej, co ucieszy tych, którzy lubią, żeby z lektury płynął jakiś dydaktyczny pożytek. Jednocześnie nawet gdyby z fabuły odjąć Stalina, biedę, sowieckie kołchozy i wojenne wywózki w głąb ZSRR, po czym użyć jakiegoś przyjaznego dzieciom, eufemistycznego zamiennika, to ta książka pozostałaby pasjonującą, nasyconą emocjami przygodą. Bo to nie faktograficzna akuratność przesądza o jej wartości i klasie. To opowieść o przemianie dziecka z polskiego dworku w nastoletnią Superwoman – samodzielną, odważną i przedwcześnie dorosłą do zadań, które zdawały się ją przerastać. To po trosze „Mała Księżniczka” wyrwana z komfortu i dostatku, po czym strącona w sam środek niewyobrażalnej biedy i surowej kazachskiej zimy, trwającej dziewięć miesięcy.

Panie i Panowie! Poznajcie „Antosię w bezkresie” i jej autora Marcina Szczygielskiego!!!

Festiwal Literatury dla Dzieci dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa.

Organizatorem Festiwalu jest Fundacja Burza Mózgów.

Współorganizatorzy: Krakowskie Biuro Festiwalowe operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO, Biblioteka Kraków, Radio Kraków

Partnerami wydarzenia są: Wodociągi Miasta Kraków, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha

Nagroda im. Ferdynanda Wspaniałego

Nagroda im. Ferdynanda Wspaniałego to wyróżnienie, którym KBF i Festiwal Literatury dla Dzieci honoruje najlepszą książkę dziecięcą ubiegłego roku. Nagroda, jakiej patronuje kultowy pies z opowiadań Ludwika Jerzego Kerna przyznawana jest od 2016 r. decyzją jury w składzie: Barbara Gawryluk, Marta Lipczyńska, Joanna Olech, Georgina Gryboś oraz członków rady programowej Festiwalu: Szymona Kloskę i Łukasza Dębskiego. Fundatorami Nagrody w wysokości 20.000 zł są Miasto Kraków i KBF, operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO.