W lutym premierę będzie miał specjalny album z wierszami Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, ilustrowany fotografiami zwycięzców konkursu „Baczyński bez filtra”. Autorzy prezentowanych w nim prac dostrzegli w poezji autora rzeczy uniwersalne, ponadczasowe, ukazując we właściwy dla siebie sposób młodzieńcze emocje, nadzieje, lęki i pragnienia. Album został wydany we współpracy Fundacji na rzecz Wielkich Historii oraz Fundacji PGE.
– Projekt „Baczyński bez filtra” rozpoczął się w 2021 roku, który był ogłoszony przez Sejm Rokiem Baczyńskiego. Jako Fundacja PGE chcieliśmy się zaangażować w te obchody, chcieliśmy pokazać młodym ludziom twórczość Baczyńskiego, jego losy i walkę w Powstaniu Warszawskim – mówi Zbigniew Kajdanowski, prezes zarządu Fundacji PGE. – Razem z Fundacją na rzecz Wielkich Historii stworzyliśmy projekt „Baczyński bez filtra”, gdzie młodzież mogła wyrazić swój odbiór poezji Baczyńskiego w sposób dla niej bardzo przyjazny i łatwy w użyciu, czyli poprzez fotografię.
– Jest kilka rzeczy, które czynią ten album wyjątkowym. Przede wszystkim pokazuje, że Baczyński jest poetą całkowicie współczesnym – mimo że umarł w 1944 roku w wieku zaledwie 23 lat, czyli dopiero na początku swojej drogi twórczej, to zostawił spuściznę, która wymyka się okresowi okupacji, wymyka się II wojnie światowej i jest całkowicie czytelna dla osób urodzonych 80 lat później, dla osób, których doświadczeniem pokoleniowym jest pandemia i obserwowanie wojny w Ukrainie – mówi agencji Newseria Biznes Maciej Piwowarczuk, prezes Fundacji na rzecz Wielkich Historii.
Konkurs miał na celu przybliżenie współczesnej młodzieży twórczości wybitnego poety i tragicznego świadectwa II wojny światowej. Miał być próbą odpowiedzi na pytanie, czy po tylu dekadach twórczość poety wciąż potrafi poruszać i jest bliska współczesnej młodzieży, czy jednak pozostaje tylko częścią podręczników. Efektem konkursu jest wydany właśnie album, który prezentuje wiersze Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w połączeniu z fotografiami wykonanymi przez jego laureatów. Publikacja będąca zwieńczeniem projektu zawiera w sumie 34 nagrodzone i wyróżnione fotografie – wybrane spośród 1,1 tys. zgłoszonych prac wykonanych przez nastolatków z całej Polski. Zdjęcia towarzyszą wybranym wierszom Baczyńskiego, łączą różnorodne stylistyki i dwa plany czasowe – historyczny i współczesny.
– Młodzież dostrzegła w poezji Baczyńskiego rzeczy uniwersalne, które są związane z dorastaniem, z momentem dojrzewania – mówi Maciej Piwowarczuk. –Autorzy prac podeszli do Baczyńskiego bez kompleksów i bezpardonowo rozprawili się z jego wielkością, próbowali odczytać go jako swojego rówieśnika, a nie wielką figurę polskiej kultury. Mamy tu też do czynienia z wyborem poezji, która nie jest oczywista i która nie jest kanonem znanym z podstawy programowej i z podręczników do języka polskiego.
Współorganizator konkursu „Baczyński bez filtra”, Fundacja PGE, od lat angażuje się w cały szereg działań mających na celu edukację i promowanie polskiej kultury i dziedzictwa narodowego. Jest też głównym opiekunem inicjatyw, które mają uczcić pamięć o polskim ruchu oporu, a w 2021 roku została mecenasem Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego.
– Projekt Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego chcemy zakończyć jesienią tego roku – zapowiada Zbigniew Kajdanowski. – Jest to olbrzymia inicjatywa polegająca na zgromadzeniu wirtualnie w jednym miejscu wszystkich informacji, dokumentów, relacji, nagrań, map, ikonografii i filmów związanych z państwem podziemnym. Naszym celem jest, aby były one dostępne dla wszystkich, nie tylko dla historyków i naukowców, ale zwłaszcza dla zainteresowanych historią, dzieci i młodzieży. To będzie naprawdę ogromny projekt, który przybliży historię polskiego państwa podziemnego w czasie II wojny światowej. Państwa, które było ewenementem w historii Europy.
W ramach pielęgnowania pamięci o Polskim Państwie Podziemnym – także we współpracy z Fundacją na rzecz Wielkich Historii – Fundacja PGE ogłosiła w ubiegłym roku konkurs „Śladami bohaterów Armii Krajowej” oraz stworzyła cykl animacji do historycznych nagrań głosów dowódców AK. Ponadto od kilku lat prowadzi projekt „Tablice pamięci”, którego celem jest wyeksponowanie i oddanie należnej czci miejscom pamięci – tablicom i pomnikom opisującym heroiczne i dramatyczne wydarzenia czasów II wojny światowej, w tym miejsca egzekucji Polaków.