Jul Łyskawa, Antonina Tosiek, Karolina Lewestam, Mariusz Andryszczyk, Jacek Leociak, Ernesto Gonzales zostali laureatami 18. Nagrody Literackiej Warszawy. Otrzymali ją za najlepsze polskie książki 2024 roku w pięciu kategoriach. Tytuł Warszawskiego twórcy jurorzy przyznali Markowi Bieńczykowi.

Finałowa gala konkursu odbyła się w sobotę 14 czerwca w kinie Iluzjon. Spośród zgłoszonych do Nagrody 739 książek jury wyłoniło piętnaście nominowanych tytułów, a teraz pięć najlepszych nagrodziło w kategoriach: proza, poezja, literatura dziecięca, książka o tematyce warszawskiej, komiks i powieść graficzna. Laureatki i laureaci otrzymali nagrody finansowe po 35 tys. zł, a Warszawski twórca – 100 tys. złotych. Pozostali nominowani po 15 tys. zł. Wyboru dokonało jury w składzie: Justyna Sobolewska (przewodnicząca), Maciej Jakubowiak (sekretarz), Jarosław Klejnocki, Anna Kramek-Klicka, Piotr Sadzik, Agnieszka Sowińska, Karolina Szymaniak. 

Laureatki i laureaci:

WARSZAWSKI TWÓRCA – Marek Bieńczyk;  

PROZA – Jul Łyskawa „Prawdziwa historia Jeffreya Watersa i jego ojców”, Wydawnictwo Czarne;

POEZJA – Antonina Tosiek „żertwy”, Biuro Literackie;  

LITERATURA DZIECIĘCA (tekst i ilustracje) – Karolina Lewestam (tekst), Mariusz Andryszczyk (ilustracje) „Strażniczka perły”, Wydawnictwo Agora dla dzieci;  

KSIĄŻKA O TEMATYCE WARSZAWSKIEJ – Jacek Leociak „Podziemny Muranów”, Wydawnictwo Czarne;

KOMIKS I POWIEŚĆ GRAFICZNA – Ernesto Gonzales „Nudne przygody Agaty i Szymona”, Kultura Gniewu.   

Nagroda Literacka Warszawy to uznane wyróżnienie oraz podpowiedź dla czytelniczek i czytelników, co czytać. Wszystkie tytuły nominowane w tej edycji są dostępne w stołecznych bibliotekach. 

Jury o nagrodzonych książkach

W kategorii proza zwyciężył Jul Łyskawa z „Prawdziwą historią Jeffreya Watersa i jego ojców”. Jury doceniło autora za „różnorodność literackich rejestrów, chwytów, nawiązań i podstępów. To pastisz amerykańskiego postmodernizmu, parodia akademickich dyskursów, satyra na medialne sensacje, fanowski apokryf pewnego legendarnego serialu, a jednocześnie wciągająca opowieść o ludziach, którzy próbują sobie jakoś radzić w tym całym zamieszaniu”.

Nagrodę w kategorii poezja otrzymała Antonina Tosiek. O „żertwach” jury pisze tak:„Jeśli poezja to rzeczywiste laboratorium, które w tekście poetyckim pozwala wyjść poza intymne, jednostkowe doświadczenie i wyrazić adekwatnym językiem doświadczenie uniwersalne - to Antonina Tosiek w swoim drugim tomie poetyckim robi to z mocą, talentem i determinacją”.

W kategorii literatura dziecięca (tekst i ilustracje) nagroda za książkę „Strażniczka perły” trafiła do duetu – Karoliny Lewestam i Mariusza Andryszczyka. Co zdecydowało o wyborze? W laudacji jury zwraca przede wszystkim uwagę na to, że historia przygód jedenastoletniej Kutik „pomaga uczyć dzieci umiejętności samodzielnego krytycznego myślenia, jednocześnie przynosząc nadzieję”. Jurorzy wyrazili także swoje uznanie dla namalowanych z epickim rozmachem ilustracji.

Najlepsza książka w kategorii komiks i powieść graficzna to „Nudne przygody Agaty i Szymona” Ernesto Gonzalesa. Autor otrzymał nagrodę za „ekscytujące przedstawienie tzw. drobnych rytuałów codzienności, wyśmienity dowcip, wspaniałą kreskę, doskonałe rozgrywanie różnej maści aluzji i wyjątkowo smakowite wyrysowanie pięćdziesięciu odcieni nudy”.

Laureatem w kategorii książka o tematyce warszawskiej został Jacek Leociak. Jury wyróżniło „Podziemny Muranów” za „wskrzeszanie pamięci, zaklętej w wyobrażeniu o utraconym mieście, utraconym narodzie i o mieszkańcach miasta popiołów. Autor staje się tu Wergiliuszem, oprowadzającym bohatera „Boskiej komedii”, a więc de facto każdego z nas”.

Warszawski twórca 2025

Specjalną nagrodę - tytuł Warszawskiego twórcy za całokształt twórczości odebrał prozaik, eseista i tłumacz literatury francuskiej Marek Bieńczyk, który o Warszawie mówi, że jest jego przeznaczeniem.